* Diety

*****
Angel"s Club - Klub pod Aniołami
*************************************

* Dieta WW
* Dobra Dieta
* Dieta + 50
* Tabele WW
* Dieta strukturalna
* Osteoporoza - dieta
http://straznicy-wagi.blogspot.com/p/zasady-diety.html
http://straznicy-wagi.blogspot.com/p/przepisy.html
www.grupakrwi.info.pl

**********************************************************************

Odchudzanie Fakty i Mity.

© Copyright for Polish edition by Barbara Gawryluk & ZloteMysli.pl Data: 4.09.2008 Darmowa publikacja, dostarczona przez ZloteMysli.pl Tytuł: Odchudzanie – fakty i mity Autor: Barbara Gawryluk Skład: Teresa Kopp Niniejsza publikacja może być kopiowana oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez Wydawcę. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody Wydawcy. Zabrania się jej odsprzedaży, zgodnie z regulaminem Wydawnictwa Złote Myśli. Dystrybucja w Internecie, za zgodą Autora Internetowe Wydawnictwo Złote Myśli Sp. z o. o. ul. Daszyńskiego 5 44-100 Gliwice WWW: www.ZloteMysli.pl EMAIL: kontakt@zlotemysli.pl Wszelkie prawa zastrzeżone. All rights reserved.
SPIS TREŚCI WSTĘP..............................................................................................4 CZY MUSISZ SCHUDNĄĆ?................................................................7 TAKTYKA W DIECIE.......................................................................16 FAKTY O ODCHUDZANIU..............................................................23 MITY O ODCHUDZANIU.................................................................28 FAKT CZY MIT?..............................................................................34 DLACZEGO DIETY SĄ NIESKUTECZNE.........................................36 PRZEGLĄD DIET ............................................................................39 ZAKOŃCZENIE ..............................................................................50 BIBLIOGRAFIA...............................................................................53
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 4 Wstęp Wstęp Nie znam nikogo, kto nie chciałby być szczupły. Większość osób ma- rzy o sylwetce modelki. Jedni o tym mówią otwarcie, a drudzy ukry- wają to nawet przed sobą, skrycie o tym myśląc. Ale też większość z nas ma trudności z osiągnięciem i utrzymaniem prawidłowej masy ciała, nie mówiąc już o sylwetce modela. Czy wiesz również, że nadmierna ilość kilogramów jest niebezpiecz- na dla każdego i przyczynia się do zwiększenia umieralności?! Większość ludzi może schudnąć, jeżeli tylko chce. Może pozbyć się wałków tłuszczu na brzuchu, pośladkach i udach. Wymaga to jednak od nich wiele poświęcenia, pracy nad samym sobą i swoimi nawyka- mi żywieniowymi. By zachować odpowiednią wagę ciała i zdrowie, należy dopasować ilość i rodzaj spożywanych produktów do trybu życia. Tak więc nale- ży radykalnie zmienić dotychczasowy styl życia, który doprowadził nas do nadwagi. W odchudzaniu niezbędne są ćwiczenia fizyczne, które je wspomaga- ją, a później pomagają w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Ich in- tensywność zależy od zapotrzebowania energetycznego każdego ludzkiego organizmu, a ich dobór powinien być indywidualny. Udo- wodniono, że 20–30 minut ćwiczeń dziennie pomaga w odchudzaniu i utrzymaniu zdrowia. W wielu badaniach epidemiologicznych potwierdzono wpływ zmniejszonej aktywności fizycznej na rozwój otyłości. Aktywność fi- Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 5 Wstęp zyczna jest podstawowym elementem leczenia otyłości. Systematycz- ne uprawianie ćwiczeń fizycznych poprzez zwiększenie wydatku energetycznego sprzyja nie tylko obniżeniu masy ciała, ale także wy- wołuje wiele korzystnych zmian w organizmie człowieka. Odchudzanie jest tym trudniejsze, im większa jest nadwaga, gdyż wydłuża się czas potrzebny na schudnięcie. Czy wiesz, że długotrwałe utrzymanie odpowiedniej masy ciała jest o wiele ważniejsze i trudniejsze niż pierwsze sukcesu w odchudza- niu? Wiele osób po uzyskaniu zamierzonej wagi powraca do złych nawyków żywieniowych i zaprzestaje aktywności fizycznej. W takiej sytuacji następuje powrót do poprzedniej lub jeszcze większej masy ciała. Wielu specjalistów z dziedziny dietetyki i medycyny uważa, że jest to bardziej szkodliwe dla naszego zdrowia niż nadwaga utrzymująca się na stałym poziomie, ponieważ powtarzające się chudnięcie i tycie wiąże się z chorobami serca i udarem – podkreślają to również naukowcy publikujący w piśmie „American Psychologist”. Tu muszę się z nimi zgodzić. Od lat mam kilka kilo nadwagi i czuję się z tym świetnie. Przyznam się Wam, że nigdy nie stosowałam żadnej diety odchudzającej, choć zawsze mnie one fascynowały, gdyż niemal wszyscy moi znajomi stosują je bez większych rezultatów. Od lat odżywiam się racjonalnie. Moje odżywianie oparte jest na podstawowych założeniach bilansu energetycznego oraz równowagi między głównymi składnikami po- karmowymi. Uprawiam sport i raz na tydzień robię sobie głodówkę oczyszczającą. Jem również błonnik, piję len i herbatkę z Gynostem- my. Myślę, że nie każdy musi mieć talię osy wygląd modela... ale chy- ba każdy chce być zdrowy i może być zdrowy, a jeżeli nadwaga powo- duje dolegliwości zdrowotne, należy zastosować odpowiednią dietę. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 6 Wstęp Wybór odpowiedniej diety jest sprawą osobistych preferencji. Może to być dieta omawiana w niniejszej książce, a może też być inna. Bę- dzie ona jednak dobra i skuteczna pod warunkiem, że nie okaże się szkodliwa przez brak zbilansowania pokarmowego lub sprzeczność z zasadami dietetyki, a także pod warunkiem przestrzegania jej zało- żeń i zwiększania wydatku energetycznego za pomocą aktywności fi- zycznej. Czytałam wiele publikacji na temat odchudzania i wiem, że nie ma błyskawicznych, cudownych diet, dzięki którym schudniesz 10 kilo tygodniowo bez uszczerbku na zdrowiu i bez efektu jo-jo. Dzieje się tak, bo podczas głodówki Twój metabolizm spowalnia się. Kiedy jesz mniej, Twój organizm przestawia się na ,,zarządzanie kryzysowe” i zaczyna magazynować zapasy. W efekcie niezwykle szybko powra- casz do wagi sprzed diety. Najlepiej więc chudnąć powoli, ale sku- tecznie. Powoli jednak nie oznacza czekania na piękną sylwetkę lata- mi. Ograniczając swoją dietę do 1100–1200 kalorii dziennie, możesz schudnąć około 1 kilograma tygodniowo. Tak więc w ciągu miesiąca zrzucisz 4 kilogramy! Szybsze tracenie na wadze jest szkodliwe. W literaturze przedmiotu istnieją setki diet – cud. Wszystkie są cu- downym środkiem na schudnięcie, ale czy te metody na pewno są skutecznym sposobem na trwałe utrzymanie wymarzonej wagi? Któ- re diety pomagają w odchudzaniu, a które szkodzą? Jakie są fakty dotyczące tych metod? Jakie są mity? Dowiesz się tego wszystkiego, czytając właśnie moją książkę. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 7 CZY MUSISZ SCHUDNĄĆ? CZY MUSISZ SCHUDNĄĆ? W krajach Trzeciego Świata największym problemem żywieniowym jest głód. Natomiast w krajach wysoce rozwiniętych największym problemem jest nadmiar spożywania pokarmów obfitujących w tłuszcz. Tkanka tłuszczowa odkładająca się nadmiernie w organizmie po- wstaje właśnie na skutek spożywania nadmiernej ilości wysokokalo- rycznych pokarmów oraz siedzącego trybu życia i braku aktywności ruchowej. Stajesz przed lustrem i mówisz: mam nadwagę. Ale sam wygląd o tym nie świadczy, nie wiesz przecież, czy to nadwaga, czy może już otyłość. A nadwaga to przecież krok do otyłości. Tak więc na wstępie chciałabym, abyście policzyli sobie, czy naprawdę potrzebujecie schudnąć i ile powinniście schudnąć. Do obliczenia prawidłowej masy ciała zgodnie z zaleceniami WHO posługujemy się wskaźnikiem masy ciała według Queteleta, określa- nym jako Body Mass Index, w skrócie BMI. Jest to anglojęzyczna na- zwa wskaźnika oceniającego wagę ludzi powyżej 20. roku życia. Wskaźnik BMI obliczany jest na podstawie wagi i wzrostu. Wzór pozwalający obliczyć ten wskaźnik ma następującą postać: Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 8 CZY MUSISZ SCHUDNĄĆ? Dla dorosłych wskaźnik BMI zawiera się w następujących przedzia- łach: BMI Stan masy ciała poniżej 18,5 niedowaga 18,5 - 24,9 Prawidłowa waga 25 - 29,9 Nadwaga powyżej 30 Otyłość Wskaźnik BMI skorelowany jest z ilością tkanki tłuszczowej. Nato- miast ilość tkanki tłuszczowej zależna jest od płci i wieku. Kobiety mają więcej tkanki tłuszczowej niż mężczyźni przy takim samym wskaźniku BMI. Jeżeli okaże się, że jesteśmy otyli, ważne jest również, by ocenić, jaki typ otyłości reprezentujemy, czyli jakie jest rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w naszym organizmie. Z uwagi na rozmieszczenie tkanki tłuszczowej otyłość dzielimy na: męską – androidalną (inaczej centralną, brzuszną, wisceralną ➔ – przypominająca „jabłko”), kobiecą – gynoidalną (obwodową lub pośladkowo-udową typu ➔ „gruszka”). Do zdiagnozowania typu otyłości i oceny dystrybucji tkanki tłuszczo- wej w organizmie oraz klinicznego znaczenia nadmiaru tkanki tłusz- czowej zlokalizowanej w różnych partiach ciała stosuje się pomiary obwodu brzucha, obwodu bioder oraz oblicza się wskaźnik WHR. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 9 CZY MUSISZ SCHUDNĄĆ? Pomiar obwodu talii (brzucha) dokonuje się w połowie odległości między dolnym brzegiem żeber a grzebieniem kości biodrowej, czyli mniej więcej na wysokości pępka. Pomiar obwodu bioder wykonuje się na wysokości krętarzy więk- szych kości udowych. Pomiar obwodu talii koreluje z odpowiednimi zakresami BMI i jest wskaźnikiem ryzyka rozwoju metabolicznych powikłań otyłości. Znając obwody talii i bioder możemy obliczyć wskaźnik WHR. Jest to stosunek obwodu talii (waist) do obwodu bioder (hip). WHR = obwód talii (cm) / obwód bioder (cm) Wskaźnik WHR pozwala ocenić czy otyłość jest typu brzusznego czy udowo-pośladkowego. Interpretacja wskaźnika WHR jest prosta, ob- razuje ją poniższa tabela. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 10 CZY MUSISZ SCHUDNĄĆ? Kobiety Mężczyźni Typy otyłości WHR Męski - wyższe od 0,8 wyższe od 1,0 androidalny Kobiecy - równe lub równe lub mniejsze gynoidlany mniejsze od 0,8 od 1,0 Wartość wskazująca na otyłość brzuszną to obwód talii powyżej; →►102 cm u mężczyzn, →►88 cm u kobiet. Na podstawie wieloletnich badań i obserwacji stwierdzono, że u osób z otyłością brzuszną, jak również u osób o prawidłowym ciężarze cia- ła, lecz o znacznym nagromadzeniu tłuszczu w tej okolicy, choroby zdarzają się o wiele częściej. Otyłe osoby rzeczywiście żyją krócej. Otyłość pośladkowo-udowa nie niesie ze sobą większego zagrożenia dla zdrowia. Przede wszystkim jest to problem kosmetyczny. Należy jednak przy każdym typie otyłości starać się powrócić do należnej masy ciała. BMI pozwala z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć, na jakie dolegliwości i choroby możesz cierpieć. Im wyższy jest ten wskaźnik, tym większe jest prawdopodobieństwo przedwczesnej śmierci. Oty- łość utrudnia funkcjonowanie w życiu codziennym, ale przede wszystkim stanowi poważne zagrożenie dla naszego zdrowia. Ludzie otyli są mniej sprawni i energiczni. Otyłość może powodować wiele poważnych chorób oraz różnorodne zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 11 CZY MUSISZ SCHUDNĄĆ? Najbardziej powszechne choroby związane z wysokim wskaźnikiem BMI to: Zwiększone stężenie cholesterolu we krwi Na skutek spożywania dużej ilości nasyconych kwasów tłuszczowych zwiększa się stężenie cholesterolu we krwi. Ludzie otyli, głównie z otyłością brzuszną, mają często podwyższone poziomy złego chole- sterolu (LDL), a obniżone dobrego (HDL). Nadciśnienie tętnicze krwi Występowanie nadciśnienia tętniczego i powikłań związanych z nim jest 3-krotnie wyższe u osób otyłych niż u osób o prawidłowej masie ciała. Aby zapewnić ukrwienie większej masy ciała, serce musi wyko- nać trudniejszą pracę, a układ krążenia musi pokonać większy opór tkanek. Nawet mała redukcja wagi znacząco wypływa na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi. Choroba wieńcowa Otyłość jest trzecim co do ważności czynnikiem ryzyka choroby wieńcowej po wieku i podwyższonym poziomie cholesterolu. Z ba- dań wynika, że 40% przypadków tej choroby jest związanych z nad- wagą. Przyczyną choroby wieńcowej jest miażdżyca naczyń serca oraz przerost mięśnia sercowego. Nadwaga poważnie zwiększa ryzy- ko zgonu z powodu choroby wieńcowej. Miażdżyca naczyń Nadmierne ilości tłuszczu spożywane przez osoby otyłe są odkładane nie tylko w postaci tkanki tłuszczowej, ale są też źródłem cholestero- lu, który następnie jest odkładany w ścianach naczyń krwionośnych. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 12 CZY MUSISZ SCHUDNĄĆ? Udar mózgu U osób otyłych częściej występują zakrzepy w naczyniach mózgo- wych powodujące udar mózgu. Kamica pęcherzyka żółciowego U osób z nadwagą żółć wydzielana przez wątrobę jest bardziej za- gęszczona na skutek spożywania większej ilości tłuszczów, a to sprzy- ja powstawaniu kamieni żółciowych. Cukrzyca U osób z otyłością brzuszną łatwiej rozwija się cukrzyca. Jest naj- częstszym schorzeniem, na jakie zapadają osoby z nadwagą i otyło- ścią. Cukrzyca II typu jest schorzeniem zależnym w dużej mierze od sposobu odżywiania się. Z badań wynika, iż 80–90% osób otyłych cierpi na cukrzycę typu II. Insulina sprzyja przyrostowi masy ciała, co nasila zaburzenia meta- bolizmu glukozy. Zapalenie kości i stawów Nadmierna masa ciała powoduje nadmierne obciążenia i uszkodze- nia mechaniczne stawów. Uszkodzenia najczęściej dotyczą stawów kolanowych, biodrowych oraz kręgów. Otyłość może prowadzić do nasilenia się bólu i obrzęków. Zbyt wysoka masa ciała zwiększa ob- ciążenie dolnych partii kręgosłupa oraz kończyn dolnych. Ból kręgosłupa Ludzie otyli częściej cierpią na stałe lub powracające bóle kręgosłu- pa. Na skutek zbyt dużej masy ciała mięśnie brzucha zmuszone są do Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 13 CZY MUSISZ SCHUDNĄĆ? podtrzymywania ciężkiej, górnej części ciała. W efekcie powstaje zwiększony nacisk na dolne partie kręgosłupa i jego bóle. Zadyszka, duszności, zaburzenia oddychania Nadwaga powoduje zaburzenia oddychania na skutek mechaniczne- go ograniczenia ruchomości klatki piersiowej. Dochodzi wówczas do zmniejszonego nasycenia krwi tlenem, pojawiają się bezdechy. Groź- nym powikłaniem jest bezdech senny. Otyłość i znaczna nadwaga bardzo często powoduje zadyszkę w przy- padku wysiłku fizycznego. Ma to związek z wpływem masy ciała na pracę przepony i z dużym obciążeniem pracy serca Nowotwory Otyłość zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia raka zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Kobiety mają zwiększone ryzyko zachoro- wania na raka sutka i trzonu macicy ze względu na to, iż nowotwory te spowodowane są nadmiarem estrogenów. Estrogeny powstają w tkance tłuszczowej i jeżeli jest jej więcej, wię- cej estrogenów jest uwalnianych do ustroju. Zagrożenie jest szczegól- nie wysokie u kobiet w okresie menopauzy. Otyłość zwiększa ryzyko zgonu Otyłość nie tylko upośledza stan zdrowia i obniża jakość życia, ale też może skracać życie. Liczne badania wykazują zależność pomiędzy masą ciała a ryzykiem zgonu z powodu chorób towarzyszących otyło- ści. Im dłużej trwa otyłość, tym większe jest ryzyko zgonu. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 14 CZY MUSISZ SCHUDNĄĆ? Tak więc otyłość to nie tylko dyskomfort psychiczny związany z na- szym wyglądem, ale to przede wszystkim groźba poważnych chorób. Dlatego jeśli Twoje BMI wskazuje na nadwagę lub otyłość, podejmij niezwłocznie działania profilaktyczne! Jednym z podstawowych takich działań jest zmiana diety! Gdy pojawia się nadwaga lub otyłość, po prostu powiedz stop wiecz- nemu objadaniu się i walcz o swoje zdrowie! Przecież nie ma nic cen- niejszego niż Twoje zdrowie! Nadwaga i otyłość powiązane są ze złym odżywianiem, czego konsekwencją jest gromadzenie się nad- miaru tkanki tłuszczowej. Coraz częściej my lub ktoś z naszych bli- skich ma problem z nadwaga lub otyłością. Może i Ty masz ten pro- blem? W przypadku poważnej nadwagi lub otyłości i poważnych proble- mów zdrowotnych przed rozpoczęciem odchudzania koniecznie skontaktuj się z lekarzem. Poradź się odnośnie diety i możliwych ćwiczeń fizycznych. W skrajnych przypadkach stosuje się tabletki wspomagające odchu- dzanie. Wśród nich można wyróżnić: przeczyszczające, obniżające łaknienie, pobudzające. Jednak nie stosuj żadnych tabletek bez nad- zoru lekarza! Może być to groźne dla Twego zdrowia. Niekiedy może być konieczna interwencja chirurgiczna. Stosuje się ją w przypadkach bardzo dużej otyłości lub zagrażeniu życia. W krajach rozwiniętych otyłość występuje niezwykle często. Stwier- dza się, że nadwaga i otyłość dotyczą ponad 50% populacji. W Polsce na nadwagę (BMI od 25 do 30 kg/m 2) cierpi około 50% mężczyzn Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 15 CZY MUSISZ SCHUDNĄĆ? i 38% kobiet. Natomiast na otyłość (BMI > 30 kg/m 2) 20% mężczyzn i 30% kobiet. Jest to zatem poważny problem zdrowotny i społeczny. Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła, że otyłość jest chorobą cywi- lizacyjną nawet groźniejszą niż AIDS. Liczba ludzi otyłych mieszkają- cych na naszej planecie przekroczyła 300 milionów. Z przeprowa- dzonych analiz wynika, że po upływie ćwierć wieku może być ich dwa razy więcej. A więc do dzieła! Aby być zdrowym i uniknąć wielu poważnych cho- rób, zacznij się odchudzać... I tu pojawia się problem... Zastanawiasz się, jaką dietę wybrać, aby skutecznie schudnąć i utrzymać tę wagę do końca życia. Czy zastosować metodę babci, siostry, czy przyjaciół- ki? Jest tyle diet, że się już gubisz. Aby osiągnąć sukces w odchudza- niu, niezbędna jest taktyka w diecie... Zacznij więc od taktyki! Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 16 TAKTYKA W DIECIE TAKTYKA W DIECIE Musimy uświadomić sobie, że z chwilą podjęcia decyzji o rozpoczęciu diety prawdopodobnie nie zdołamy przezwyciężyć naszych przyzwy- czajeń jedzeniowych i ograniczyć liczby spożywanych kalorii. Odchu- dzanie to długa droga, na której człowiek przechodzi wiele przeobra- żeń w psychice, a w rezultacie następuje odwrót od „myślenia przez żołądek”. Przed rozpoczęciem diety należy przygotować się to tego. Poniższe wskazówki pomogą Ci w przygotowaniach. Obserwujmy siebie, aby zrozumieć i poznać nasze przyzwy- czajenia dietetyczne Dla powodzenia diety istotną sprawą jest uświadomienie sobie wła- snych gustów i przyzwyczajeń jedzeniowych. Należy zaobserwować, o czym myślimy podczas jedzenia. W sytuacji, gdy podczas jedzenia po- myślimy o majonezie, nie sięgajmy po niego automatycznie, tylko od- czekajmy pewien czas, co pozwoli nam na rezygnację z kalorycznego dodatku. W taki oto sposób wyrabiamy w sobie odpowiednie reakcje. Zacznie- my patrzeć na produkty wysokokaloryczne nie przez pryzmat smaku, lecz olbrzymiej liczby kalorii. Należy przeanalizować bodźce, które nami sterują i powodują apetyt. Analiza tych bodźców pozwoli Ci poradzić sobie z grupą produktów, po które sięgasz w określonych momentach. Powinniśmy także okre- ślić, które produkty pobudzają apetyt, a następnie wyeliminować je ze swojego jadłospisu. U różnych ludzi różne produkty wzmagają Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 17 TAKTYKA W DIECIE apetyt. U niektórych jest to batonik, bułka, fast-food albo zwykłe ka- napki. Przyznam się Wam, że u mnie są to kanapki, mogłabym je jeść i jeść... Zlikwidujmy obecność słodyczy pod ręką, a jeśli już koniecznie musi- my zjeść coś słodkiego, postarajmy się polubić słodkie owoce, na przy- kład: winogrona, jabłka, gruszki (choć i na nie będziemy musieli uważać podczas ścisłej diety). Naukowcy odkryli, iż niespodziewana ochota na coś dobrego, nie chodzi tu oczywiście o uczucie głodu, trwa zwykle od kilku do kilku- nastu minut. W drodze do szczupłej sylwetki stań więc do walki z tymi zachciankami i zajmij swoją głowę czymś innym. Często wy- starczy nie kupować smakołyków i nie chomikować ich w domu. Gdy dopadnie Cię głód, nie będziesz mieć ochoty na pójście po smakołyk do sklepu. Wiele osób postrzega jedzenie jako nagrodę. Z tym rów- nież można sobie poradzić. Należy wypisać sobie na kartce inne czynności, które przynoszą nam równie dużą satysfakcję jak jedze- nie. W sytuacji, gdy już przemyślimy swoje zwyczaje jedzeniowe, posta- rajmy się zmienić reakcje na jedzenie naszego „tłustego ja” na reak- cje „chudego ja”. Jeśli przeanalizujemy naszą dietę i bodźce, które nami sterują i po- wodują apetyt – ryzyko powrotu do dawnej wagi zmniejszy się. Nasze reakcje na bodźce pokarmowe są podświadome. Dzięki ich zrozumieniu możemy wykształcić u siebie nawyki świadomego wy- boru spożywanych pokarmów. Podświadomą część reakcji należy przekształcać na drodze intensywnego treningu tak, aby także działa- ła na naszą korzyść. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 18 TAKTYKA W DIECIE Obserwujmy innych ludzi, szczególnie szczupłych, pod kątem ich upodobań jedzeniowych oraz trybu życia (upra- wianie sportu) Obserwując otoczenie, warto zwrócić uwagę na osoby otyłe. Przypa- trzmy się i przeanalizujmy, co one jedzą i jaki prowadzą tryb życia – zapewne siedzący. Tego typu analiza pozwoli zrozumieć przyczynę własnej otyłości. Należy również raz na zawsze skończyć z usprawie- dliwianiem swojej nadwagi uwarunkowaniami genetycznymi albo małą ilością jedzenia. Może rzeczywiście jemy mało, lecz tłusto. Oty- łość to błędne koło, które trudno rozerwać. Pomimo to w żadnym wypadku nie należy tragizować. Wyrwać się z tego koła może każdy poprzez poznanie własnych przyzwyczajeń, zrozumienie błędów i pracę nad wytworzeniem nowych nawyków żywieniowych. W tym celu powinno się rozpocząć dietę, która w połączeniu z aktywnością fizyczną przyniesie oczekiwane rezultaty. Stwórzmy sobie pomocne środowisko – przez uzyskanie akceptacji i zrozumienia dla naszych zamierzeń przez najbliższe osoby Niezwykle pomocne jest znalezienie znajomej osoby z podobnymi problemami, która tak jak Ty pragnie schudnąć. We dwoje zawsze ła- twiej. Należy także dokładnie skontrolować swój stan zdrowia pod kątem odchudzania. Zmieńmy nasze upodobania Należy usunąć z jadłospisu ulubione tłuste potrawy. Pogódźmy się z tym, starając się zasmakować w innych, mało kalorycznych pro- duktach. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 19 TAKTYKA W DIECIE Postarajmy się zwalczyć skłonność do tłumaczenia przed samym sobą, że nie zdołamy pozbyć się otyłości, gdyż i tak jemy mało lub że jesteśmy obciążeni genetycznie Należy uświadomić sobie, iż każdy żywy organizm obowiązuje prosta zasada energetyczna. Aby utracić na wadze, trzeba po prostu spoży- wać mniej kalorii, niż wynosi liczba kalorii spalanych. Na tym założe- niu powinna się opierać nasza dieta poparta ćwiczeniami fizycznymi, by zwiększyć liczbę kalorii spalanych. W naszej psychice podczas odchudzania rozgrywa się prawdziwa walka. Polega ona na wyrobieniu nowego stosunku do jedzenia oraz na zepchnięciu jedzenia na dalszy plan. By odnieść sukces, musimy poznać zasady diety i nauczyć się ustalania swego menu. Konieczna jest również praca nad samym sobą, by (niekiedy nie bez porażek i załamań) zmienić swoją psychikę i związany z nią balast złych na- wyków żywieniowych. Taktyka w diecie powinna opierać się na zaakceptowaniu następują- cych założeń: Celem diety jest nie tylko zrzucenie nadmiernego otłusz- czenia, choć odchudzenie się jest oczywistym i koniecznym elementem Kluczowym celem procesu odchudzania jest długotrwałe utrzymanie osiągniętej wagi. Będziemy to mogli zrealizować nie przez jednorazo- wy kilkumiesięczny wysiłek, ale poprzez zmianę nawyków żywienio- wych. A więc po zakończeniu diety nie można przekraczać dziennej normy kalorycznej. Spadek wagi uzyskany w wyniku odchudzania będzie krótkotrwały, jeżeli zachowamy dawne przyzwyczajenia ży- wieniowe. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 20 TAKTYKA W DIECIE Odchudzanie nie może być uwieńczone sukcesem, jeżeli nie wykażemy dostatecznej cierpliwości Cierpliwość to podstawa skutecznego odchudzania. Przecież nasza nadwaga nie powstała w ciągu kilku dni i w takim czasie się jej też nie pozbędziemy. Tak więc głodówki mogą przynieść więcej szkód niż pożytku, wyniszczając organizm i powodując trwałą utratę zdro- wia. W większości przypadków warunkiem koniecznym do osią- gnięcia sukcesu jest ruch, czyli gimnastyka Powodzenie diety zależy również od ćwiczeń fizycznych. Ćwiczenia w połączeniu z dietą zmuszą nasz organizm do wydatkowania energii i znacznie pomogą w spalaniu tłuszczu. Należy także określić, do jakiej grupy żywieniowej należymy. Ustali- my to, określając, które z poniższych zachowań odzwierciedla nasze nawyki żywieniowe: niejadki – niby nie spożywają głównych posiłków, ale uwielbiają ➔ tuczące przekąski, podżeracze – podjadają między głównymi posiłkami, nie omijając ➔ przy tym głównych posiłków, amatorzy opcji czystego talerza – nie odchodzą od talerza, jeżeli ➔ coś jeszcze na nim zostało do zjedzenia, nocne pasibrzuchy – podjadają nocą, pozbawiając organizm ➔ możliwości spalenia kalorii spożytych w ciągu dnia. Istnieją pewnego rodzaju sytuacje, które stymulują apetyt. Są to: objadanie się podczas imprez, ➔ jedzenie z nudów, ➔ Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 21 TAKTYKA W DIECIE jedzenie podczas oglądania telewizji, ➔ jedzenie po powrocie z pracy tego, co jest akurat pod ręką, ➔ robienie zakupów z pustym żołądkiem, kiedy to wrzuca się do ko- ➔ szyka wysokokaloryczne produkty spożywane podczas powrotu do domu. Ważną rolę w odchudzaniu odgrywa samokontrola i samodyscyplina. Zdarzają się różne okresy krytyczne, jak święta, lecz i przez nie moż- na przejść bez szkód dietetycznych. W takim przypadku należy kon- trolować swoje odruchy i nie dopuszczać do tego, aby widok smako- łyków wyzwalał w nas chęć jedzenia. Musimy walczyć z przyzwycza- jeniem, że ilekroć zobaczymy coś smacznego, natychmiast to jemy. W walce o uzyskanie i utrzymanie szczupłej sylwetki chodzi nie o kompletną ascezę, lecz o ścisłą kontrolę zachowania wobec jedze- nia. Należy być przygotowanym na pojawianie się uczucia głodu, zdawałoby się, nie do opanowania. Miejmy więc zawsze do zjedzenia coś, co jest mało kaloryczne i wy- pełnia żołądek. Może to być marchewka, jabłko, grejpfrut. Zjedzenie kilku marchewek czy jabłek pozwoli zaspokoić głód, dostarczy bar- dzo mało kalorii, a dodatkowo uzupełni bilans witaminowy i mine- ralny. Węglowodany wprowadzone do organizmu, które są w znacz- nej części mało strawne, nie wpłyną na zmianę bilansu dietetyczne- go. Uczucie głodu powinno stopniowo zanikać w miarę przyzwycza- jania organizmu do mniejszych porcji jedzenia. W procesie odchudzania będziemy musieli opanować chęć jedzenia pod wpływem przeżywanych emocji oraz walczyć ze zwyczajem szyb- kiego zjadania pokarmu. Należy zastanowić się, jak wielki wpływ mają na Twoje życie emocje i czy przypadkiem nie traktujesz jedze- nia jako antidotum na wszelkie swoje niepowodzenia. Jeżeli więc w pracy masz spięcia i problemy, nie objadaj się, a raczej zapanuj Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 22 TAKTYKA W DIECIE nad swoimi emocjami. W takich sytuacjach podżeracz powinien być świadom tego, co robi, i zapanować nad swoimi rękami i przede wszystkim nad umysłem, ponieważ często podżera odruchowo, nie zastanawiając się nad motywami swojego postępowania. Samo uświadomienie sobie powyższych zagrożeń jest już kamieniem milowym na drodze do ich unikania. Należy zrozumieć, że rezultaty odchudzania nie przyjdą szybko, bez trudu i wyrzeczeń, ale są w za- sięgu ręki, która będzie musiała jednak częściej cofać się niż wycią- gać w kierunku jedzenia. Najważniejsze, aby rezultaty diety były trwałe i doprowadziły do zmiany naszego „tłustego ja” w „chude ja”. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 23 FAKTY O ODCHUDZANIU FAKTY O ODCHUDZANIU Tyle jest sposobów i metod na szybkie schudnięcie. Koleżanka mówi- ła Ci o kapuście, głodówkach i piciu wody... Tygodniami jadłaś same owoce, ale czy słusznie? Chcąc zrzucić kilka kilogramów, zaczynasz stosować dietę. Zaczynasz zastanawiać się, czy dieta będzie skutecz- na i czy nowe menu pomoże Ci schudnąć i utrzymać wagę. Należy tu nadmienić, że niektóre produkty wcale nie muszą tuczyć, a inne od- chudzać. Jak więc jest naprawdę, co faktycznie pomaga schudnąć? A co wręcz przeciwnie ,pomimo wielu opinii, tuczy? Oto fakty dotyczące odchudzania: Warzywa można jeść bez ograniczeń Duża objętość i zawartość błonnika zawarta w warzywach oszukuje głód. Błonnik daje uczucie sytości. Zapewnia regularną przemianę materii i ułatwia trawienie. Panierki tuczą Mięso spowite w grubą panierkę i usmażone w tłuszczu jest niezwy- kle wysokokaloryczne. W przypadku ryb panierka może być bardziej kaloryczna niż sama ryba. Kapusta poprawia przemianę materii Kapusta świeża i kiszona zwiększa aktywność przewodu pokarmowe- go i reguluje pracę jelit. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 24 FAKTY O ODCHUDZANIU Sałatki sprzymierzeńcem Sałatki są niskokaloryczne, jeżeli nie są przyrządzane na bazie majo- nezu czy śmietany. Dodatki w postaci sosów podwyższają ich bilans kaloryczny. Sery są bardziej kaloryczne niż mięso Sery pomimo tego, że zawierają podobne wartości białka jak mięso, mają znacznie wyższą wartość kaloryczną. Sucharki nie są bardziej dietetyczne niż zwykły chleb Suchary ze względu na to, iż zawierają tłuszcz i cukier, nie są bardziej dietetyczne niż chleb. Zamiast sucharków lepiej jeść grzanki, a za- miast grzanek świeży pełnoziarnisty chleb. Popijamy przed lub po posiłku, a nie w trakcie Nie powinno się pić podczas jedzenia. Płyn sprawia, że pokarm w żo- łądku się ubija i dlatego też wówczas więcej jemy. Rozcieńcza on tak- że soki trawienne i powoduje wzdęcia. Czasem sięgamy po jedzenie, bo chce się nam po prostu pić. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 25 FAKTY O ODCHUDZANIU Picie wody powoduje spadek łaknienia Należy pić jak najczęściej wodę, nawet wtedy, gdy nie czuje się pra- gnienia. Pragnienie pojawia się, gdy poziom wody w organizmie spadnie prawie 4–5% poniżej normy.Picie dużych ilości wody zaspokaja nasze pragnienie i powoduje spadek łaknienia. Pić trzeba więc troszkę na wyrost, kiedy jeszcze nie czuje się pragnienia. Dobrze jest pić przed jedzeniem Picie przed jedzeniem dotyczy szczególnie osób otyłych, u których występują zaburzenia łaknienia. Wypijając 10 minut przed jedze- niem znaczną ilość wody, powodujemy, że żołądek zaczyna wysyłać do mózgu sygnał o sytości. W ten sposób mamy szansę zjeść mniej. Przegryzki powodują tycie Przegryzki powodują tycie, gdyż najczęściej wybieramy paluszki, orzeszki, pestki słonecznika i dyni, które są dość kaloryczne. Wydaje się nam, że kilka z nich nie zaprzepaści diety, natomiast należy uświadomić sobie, że 15 orzeszków laskowych to około 170 kcal. Niektóre z leków sprzyjają nadwadze Apetyt zwiększają środki psychotropowe i preparaty hormonalne. Zatrzymują one w organizmie wodę i sól, a także podnoszą poziom tłuszczów. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 26 FAKTY O ODCHUDZANIU Głodówki sprzyjają nadwadze Organizm pozbawiony poprzez stosowanie głodówki energii dostar- czanej z pożywieniem spowalnia procesy metaboliczne, a spalanie tłuszczu zachodzi wówczas bardzo wolno. W ciągu dnia powinno się zjeść pięć posiłków Dietetycy zalecają jeść częściej i mniej, a nie rzadziej, ale obficie. Najkorzystniej jest jeść śniadanie, obiad, kolację i dwie przekąski. Posiłki należy jadać o stałych porach. Dzięki temu kontroluje się łak- nienie, a także uniknie spowolnienia przemiany materii i nagłych skoków poziomu cukru, czemu sprzyja nieregularne spożywanie po- siłków. Nie podjadaj! Przerwy między posiłkami są potrzebne, by or- ganizm miał czas na trawienie. Nagła zmiana diety zaburza metabolizm Dość często dietę odchudzającą wprowadza się z dnia na dzień. W ta- kim przypadku organizm nie ma czasu, by przystosować się do no- wych warunków. A więc obniża przemianę materii. Zachodzi więc sy- tuacja, że jesz mało, a każdy „skok w bok” sprawia, że twoja waga ro- śnie. W celu uniknięcia tego zaleca się stopniowe obniżanie liczby kalorii o 200–300 kalorii co dwa–trzy dni. Mała liczba posiłków sprzyja tyciu Trzy posiłki dziennie sprzyjają odkładaniu się tłuszczu i obniżeniu spalania. Jedząc mniej, a częściej, nie dopuścisz do ataków wilczego głodu. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 27 FAKTY O ODCHUDZANIU Obfita późna kolacja sprzyja tyciu Ostatni posiłek należy zjeść co najmniej 2, a najlepiej 4 godziny przed snem. Daje to możliwość spalenia go. Jeśli nie spożytkujemy energii dostarczonej z kolacją, organizm ją zmagazynuje w postaci tkanki tłuszczowej. Jeśli głód bardzo męczy można zjeść chudy jogurt albo jajko na twardo Jeżeli odczuwamy silny głód, możemy zjeść jogurt, najlepiej ze sporą łyżką otrębów, które dobrze zapełniają. Jajko zjedzone bez popijania działa w podobny sposób. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 28 MITY O ODCHUDZANIU MITY O ODCHUDZANIU Wokół odchudzania powstało wiele mitów. W niektóre nawet Ty wie- rzysz. Najwyższa pora rozprawić się z najpopularniejszymi z nich. Herbata sprzyja chudnięciu Nie każda herbata sprzyja odchudzaniu. Jedynie zielona i czerwona wpływa na efekty diety. Woda odchudza Woda nie zawiera w ogóle kalorii i jedynie tłumi uczucie głodu. Po- zwala na pozbycie się toksyn, dlatego powinno się jej wypijać około 1,5 l dziennie. Stosując dietę odchudzającą, należy zadbać o to, aby więcej wydalać. Należy pić co 1–2 godziny przynajmniej szklankę wody. Lepsze ryby od mięsa Nie wszystkie ryby są lepsze od mięsa. Łosoś i makrela zawierają dość dużo tłuszczu. Natomiast jest to źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 29 MITY O ODCHUDZANIU Drób jest chudy Wszystko zależy od tego, jak drób zostanie przyrządzony. Indyk przygotowany na parze nie zawiera więcej niż 200 kcal. Natomiast kurczak smażony i zjedzony ze skórką to prawdziwa bomba kaloryczna. Margaryna jest mniej tucząca niż masło Masło i margaryna zawierają różne rodzaje tłuszczu, ale mają one wysoką wartość kaloryczną. Białe pieczywo jest bardziej kaloryczne niż ciemne Różnice w kaloriach pieczywa białego i ciemnego są naprawdę nie- wielkie. Natomiast ciemne pieczywo jest zdrowsze, gdyż zawiera wię- cej włókien i magnezu. Od ziemniaków się tyje Wbrew powszechnym opiniom ziemniaki nie tuczą. 100 g ziemnia- ków dostarcza organizmowi 90 kcal w postaci lekkostrawnych i do- brze przyswajalnych węglowodanów, zwłaszcza skrobi. Istotny jest dodatek do ziemniaków, czyli wszelkiego typu sosy i mięsa. To one tuczą, gdyż są wy- sokokaloryczne. Ziemniaki są bardzo zdrowe. Dzięki dużej zawartośi składników mine- ralnyh o charakterze zasadowym,równoważą kwasotwórcze oddziałowanie na organizm produktów zbożowych i mięsnych. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 30 MITY O ODCHUDZANIU Zupy są tuczące Zupy nie tuczą, jeśli nie gotujemy ich na tłustym mięsie oraz nie za- gęścimy ich tradycyjnie zasmażką czy śmietaną. Warto zrezygnować z zagęszczania, a śmietanę zastąpić naturalnym jogurtem. Kluski i ryż tuczą Kluski i ryż nie tuczą, a szybko dają długotrwałe uczucie sytości. Nie należy jednak przekroczyć 150 g (po ugotowaniu) dziennie ani doda- wać do nich zbyt dużo tłuszczów i sosów. Makaron jest tuczący Od makaronu jedzonego w rozsądnych ilościach nie utyjemy. Tuczą- ce jest połączenie makaronu z tłustymi, zawiesistymi sosami, tłustym mięsem czy serem. Należy więc makaron zjadać z lekkimi sosami albo z warzywami. Owoce można jeść bez ograniczeń Owoce w większych ilościach niż 2–3 sztuki dziennie mogą wpłynąć negatywnie na dietę z powodu dużej zawartości cukrów prostych. Niekontrolowane jedzenie owoców w dużych ilościach również pro- wadzi do tycia. Natomiast pijąc dużo soków owocowych, można przybrać na wadze ze względu na zawartość naturalnych cukrów i dlatego, że są one dodatkowo dosładzane. Najlepiej pić je rozcień- czane. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 31 MITY O ODCHUDZANIU Ananas pochłania tłuszcze Ananas nie pochłania tłuszczów, a jedynie zawiera enzym, który przyspiesza trawienie niektórych tłuszczów w jelitach. Nie ma on więc żadnego działania odchudzającego. Lepiej jeść ananas świeży niż z puszki, gdyż jest mniej kaloryczny. Świeże warzywa i owoce mają więcej składników odżyw- czych niż mrożone Prawidłowe mrożenie świeżych warzyw i owoców powoduje, że zo- stają w nich zachowane niemal wszystkie składniki odżywcze i wita- miny. Natomiast nie można powiedzieć tego o warzywach i owocach leżących długo na stoiskach sklepowych. Opuszczanie posiłków pomaga schudnąć Drastyczne zmniejszanie kaloryczności jedzonych potraw nie jest najrozsądniejszym rozwiązaniem. Sprzyja to jedynie magazynowaniu dostarczonych pokarmów i większemu apetytowi przy następnym posiłku. Ominięcie któregoś z posiłków to pozbawienie organizmu porcji witamin, białka i minerałów. Organizm lepiej strawi mniejsze, ale częstsze posiłki, niż większe, a rzadsze. Jedząc zdrową żywność, nie musisz kontrolować ilości Kalorie zawsze pozostają kaloriami niezależnie od tego, czy jesz sło- dycze, czy owsiankę. Należy więc kontrolować, ile i czego zjadasz, starając się nie przekraczać rozsądnych limitów kalorycznych. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 32 MITY O ODCHUDZANIU Ćwiczenia zmieniają tłuszcz w mięśnie Tłuszcz i mięśnie zbudowane są z zupełnie innych komórek. Niemoż- liwa jest więc zamiana jednych w drugie. Ćwiczenia powodują spala- nie tłuszczu i przyczyniają się do poprawy umięśnienia. Jedzenie w nocy nie powoduje tycia Niezależnie od pory dnia spożywanie zbyt dużej ilości pokarmu nie jest zdrowe. Często nie dostarczając organizmowi odpowiedniej ilo- ści pokarmu w ciągu dnia, nadrabiamy to nocą.Jest to niekorzystne dla naszego organizmu. Lepiej jest rozpocząć dzień wartościowym śniadaniem, niż kończyć późną kolacją, która nie zostanie spalona i odłoży się w postaci tkanki tłuszczowej. Kolacja powinna być najpóźniej o godzinie 18 Godzinę ostatniego posiłku trzeba dostosować do trybu życia i nie musi to być godzina osiemnasta. Trudno jest osobie pracującej w nocy głodować. Kolację należy zjeść trzy godziny przed snem. Naj- lepiej białko – kawałek mięsa. Chcąc się odchudzić, trzeba liczyć kalorie Podczas odchudzania należy skupić się na wielkości porcji i odpo- wiednim zbilansowaniu posiłku, a nie na kaloriach. Light zawsze znaczy chudo Produkty light nie zawsze mają niską zawartość tłuszczu. Produkt może mieć tylko trochę mniej kalorii od wersji podstawowej. Równie często w produktach light tłuszcz jest zastępowany kalorycznymi składnikami. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 33 MITY O ODCHUDZANIU Rzucenie palenia powoduje szybsze tycie Rzucenie palenia przez pierwszych kilka dni powoduje krótkotrwały przyrost masy ciała, jednak później ciężar ciała wraca do normy. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 34 FAKT CZY MIT? FAKT CZY MIT? Śniadanie pomaga schudnąć Śniadanie jest najważniejszym posiłkiem dnia. Śniadanie daje ener- getycznego kopa naszemu metabolizmowi. Jeśli nie zjesz śniadania, masz większe szanse, że w trakcie dnia nadrobisz zaległości, a co gor- sza – będziesz również objadać się wieczorem. A to pierwszy krok do nadmiernych kilogramów. Faktycznie jedzenie śniadań powoduje mniejszy głód w porze popołudniowej i wieczornej (o ile śniadanie zostanie zjedzone trzy godziny po przebudzeniu się), ale nie wystar- cza, aby schudnąć. Każdy tłuszcz jest zły dla organizmu Nie każdy tłuszcz jest zły. Poza tłuszczem, którego chcemy się po- zbyć, istnieje też, „dobry tłuszcz”. Zawarty jest on w rybach i orze- chach. Niewielkie porcje tych produktów zapewniają uczucie sytości na dłużej niż inne posiłki. Podjadanie między posiłkami jest szkodliwe Częste jedzenie małych porcji jest wskazane ze względu na wydziela- nie soków trawiennych. Sytuacja jest gorsza, jeżeli między zasadni- czymi posiłkami podjadamy słodycze. Spocenie się jest oznaką dobrego wysiłku fizycznego Wydzielanie potu świadczy o wysiłku fizycznym, jednak nie każda dyscyplina sportowa musi wyciskać z człowieka siódme poty. Można też spalać kalorie, spacerując lub pracując w ogrodzie. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 35 FAKT CZY MIT? Diety-cud są bezpieczne Diety stosowane w krótkim czasie raczej nie mają wpływu na nasze zdrowie. Nie należy ich jednak stosować przez dłuższy okres, gdyż nie dostarczają wszystkich niezbędnych składników pokarmowych. Diety te są ubogie w białko, wielonienasycone kwasy tłuszczowe, związki mineralne, witaminy i mogą być niebezpieczne. Tendencje do tycia dziedziczymy po przodkach Istnieje genetyczna skłonność do tycia, jednak główną przyczyną oty- łości są złe nawyki żywieniowe. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 36 DLACZEGO DIETY SĄ NIESKUTECZNE DLACZEGO DIETY SĄ NIESKUTECZNE Odchudzanie to ubytek tkanki tłuszczowej organizmu na skutek do- starczenia mu mniejszej ilości kalorii, niż wynosi jego dzienne zapo- trzebowanie. Na diecie organizm ludzki energię potrzebną do nor- malnego funkcjonowania czerpie ze spalania zapasów zgromadzo- nych w postaci tłuszczu. Niezwykle skuteczne i najbardziej korzystne jest powolne tracenie tkanki tłuszczowej. To do nas należy decyzja, czy chcemy chudnąć szybciej kosztem większych wyrzeczeń dietetycznych, czy wolniej i skuteczniej przy mniejszych ograniczeniach kalorycznych. Na początku stosowania diet odchudzających masa naszego ciała szybko się obniża w wyniku utraty nie tylko tkanki tłuszczowej, ale również wody. Później utrata wody ulega zmniejszeniu i ubytek masy ciała staje się wolniejszy. Wiele osób w takim momencie rezygnuje z diety, uważając ją za nie- skuteczną. Tymczasem nie należy rezygnować, za to warto uzbroić się w cierpliwość. Dieta powinna być tak skonstruowana, aby tracić na wadze 1 kg tygodniowo. Szybsze tempo odchudzana jest szkodliwe dla zdrowia. Większe straty wagi można uzyskać poprzez aktywność fizyczną. Na świecie istnieją tysiące wysokodochodowych ośrodków zajmują- cych się żywieniem i utratą wagi. Napisano mnóstwo książek i arty- kułów na temat odchudzania. Wymyślono multum diet odchudzających. Na rynku istnieją olbrzy- mie ilości produktów o niskiej zawartości tłuszczu. I gdyby istotnie działały tak, jak to opisują autorzy, liczba osób otyłych systematycz- nie by się zmniejszała. W rzeczywistości jest wprost przeciwnie, Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 37 DLACZEGO DIETY SĄ NIESKUTECZNE a problem stale rośnie. Walka z otyłością zakończyła się wielką prze- graną. Dlaczego próby odchudzania są mało skuteczne? Dlaczego diety okazały się największą klęską współczesnej medycyny? Diety są na ogół zaplanowane na określony czas, dlatego też wyniki są okresowe. Osoby otyłe stosują wyrzeczenia i ostrą dyscyplinę przez dni, tygodnie, miesiące, aby osiągnąć wyznaczony cel, a gdy go już osiągną, natychmiast rozpoczynają działania przekreślające ich dotychczasowe wysiłki. Wiele też osób wypróbowuje po kolei różne diety dlatego, że nie dają spodziewanych efektów. Odchudzanie przypomina wstrzymywanie oddechu. Jest możliwe tylko przez określony i bardzo krótki okres czasu. Potem trzeba za- czerpnąć olbrzymi haust powietrza. Również po głodówce człowiek zjada wszystko, co mu wpadnie w ręce. Stosowanie diety jest więc nienaturalne. Zrzucanie zbędnych kilogramów metodą niedojadania także nie jest słuszne. Osoba ograniczająca do minimum racje pokar- mowe jest wiecznie głodna i opętaną obsesją jedzenia. Większość lu- dzi otyłych pomimo ograniczaniu jedzenia wciąż przybiera na wadze, a to dlatego, że zła jakość pokarmu zjadanego w niewielkich ilościach zmusza ich organizmy do wiecznej walki o zmagazynowanie każdej zjedzonej kalorii. Profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles dr Jim Bar- nard zdziwiony jest, że otyli pacjenci spożywając tak niewiele złych pokarmów, wcale nie chudną. W latach 1980–1991 wśród Brytyjczy- ków poziom spożycia kalorii obniżył się o 10%, a pomimo to liczba osób otyłych wzrosła dwukrotnie. Paradoks w odchudzaniu prezen- tują Amerykanie. Oni to chcąc schudnąć, zaczęli jadać produkty ni- sko- i beztłuszczowe, co w konsekwencji doprowadziło do ich gwał- townego tycia. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 38 DLACZEGO DIETY SĄ NIESKUTECZNE W całym tym zamieszaniu zapomniano, że miliony Amerykanów i cztery miliardy ludzi na całym świecie doskonale umie kontrolować swoją wagę. Nie tylko nie tyją, ale mają tylko tyle tkanki tłuszczowej, ile chcą, a jak to robią, pozostaje wyłącznie ich sekretem. W środko- wych Chinach trudno byłoby odnaleźć człowieka grubszego niż ma- ratończyk. Nie cierpi on biedy, głodu, nie brak mu energii umysło- wej. Czuje się i wygląda dobrze. Zachowuje zdolność kontroli swojej wagi nie dzięki magicznym sztuczkom, ale rodzajowi pokarmu, który w jego kraju spożywa się od tysięcy lat... Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 39 PRZEGLĄD DIET PRZEGLĄD DIET Kluczową przyczyną tycia są złe nawyki żywieniowe oraz niewystar- czająca aktywność fizyczna. Spożywanie dużych ilości wysoko ener- getycznych produktów prowadzi do nadwagi, a w konsekwencji do otyłości. Dzieje się tak dlatego, że zapotrzebowanie energetyczne or- ganizmu jest mniejsze i organizm nie jest w stanie przetworzyć do- starczanych składników. Spożywane posiłki powinny mieć wysoką wartość odżywczą, ale bez nadmiernej wartości energetycznej. Przyjrzyjmy się bliżej dietom odchudzającym. Co nam one proponu- ją? Co jest w nich pozytywnego, a co negatywnego? Opiszę tylko kil- kanaście popularnych diet. Resztę można z czystym sumieniem po- minąć ze względu na to, iż są one w mniejszym lub większym stopniu modyfikacją którejś z diet poniżej wymienionych. Omówione diety nie są pełnym przeglądem najpopularniejszych diet światowych. Jednak są to diety charakterystyczne i popularne wśród rzeszy osób odchudzających się. Dieta głodówkowa Jej zasadą jest, że nic się nie je, tylko pije wodę. Dziennie można zrzucić około 1–2 kg wagi lub więcej. Niektóre diety głodówkowe do- puszczają picie soków owocowych. Długotrwałe efekty są wątpliwe i rzadko udaje się utrzymać stałą wagę po odchudzeniu. Głodówka wymaga ścisłego nadzoru lekarskiego ze względu na duże zagrożenie zdrowia, a także możliwość wystąpienia kwasicy ketono- wej, odwodnienia, wzrostu koncentracji kwasu moczowego, zawro- Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 40 PRZEGLĄD DIET tów głowy, mdłości, utraty niektórych minerałów z organizmu. Mogą wystąpić dysfunkcje wątroby i nerek. Podczas głodówki może dojść do drastycznego obniżenia się masy mięśni i do zgonu. Dieta kapuściana Dieta ta jest oparta na warzywach, a głównie na kapuście. Trwa ty- dzień i można w ciągu niej stracić 8 kilogramów. W pierwszych dniach odchudzania traci się na wadze głównie z powodu dużych ubytków wody w organizmie.Dieta kapuściana nie jest prawidłowo zbilansowana pod wzglę- dem podstawowych składników odżywczych, takich jak białko czy tłuszcz. Dzięki krótkiemu okresowi stosowania nie dokonuje dużego spustoszenia w organizmie. Skutkiem diety jest schudnięcie w siedem dni, ale w ciągu ko- lejnych siedmiu niestety następuje dwukrotne przytycie. Ma to zwią- zek z tym, iż ta dieta wymaga bezpośrednio po jej zakończeniu zmia- ny nawyków żywieniowych i przejścia na potrawy o obniżonej kalo- ryczności. Powrót do żywienia sprzed odchudzania zniweczy efekty siedmiodniowej diety. Dieta mleczno-bananowa Dieta dostarcza około 1000 kalorii dziennie. Składa się na nie sześć średnich bananów, trzy szklanki mleka, z uzupełnieniem ilości pły- nów do 8 szklanek dziennie. Podczas dłuższego stosowania wymaga dodatkowych porcji witamin i soli mineralnych. Dieta grejpfrutowa Dieta zaleca zjadanie co najmniej połowy grejpfruta lub picie soku grejpfrutowego przy każdym posiłku oraz spożywanie nieograniczo- Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 41 PRZEGLĄD DIET nych ilości mięsa, ryb, jajek. Natomiast ogranicza spożywanie węglo- wodanów. Jest typem diety wysokobiałkowej i niskowęglowo- danowej. Zdaniem twórców diety sok grejpfrutowy przyspiesza spa- lanie tkanki tłuszczowej. Jednak żadne badania nie potwierdzają tego. Mankamentem diety jest to, iż jest bogata w tłuszcze pochodze- nia zwierzęcego, co może wpływać na podwyższenie poziomu chole- sterolu we krwi u osób, które przez dłuższy czas ją stosują. Dieta wegetariańska Wyróżnia się trzy typy tej diety: ściśle wegetariańską, w której spożywane są tylko produkty ➔ roślinne, z wyłączeniem pokarmów odzwierzęcych, owolaktowegetariańską, która oprócz roślin dopuszcza jedzenie ➔ przetworów mlecznych, jajek, natomiast nie dopuszcza żadnych mięs, półwegetariańską, zezwalającą na spożycie jajek, produktów ➔ mlecznych oraz ryb i drobiu, nakazuje unikania czerwonych mięs. Do głównych zalet diety należy zmniejszenie ryzyka chorób układu krążenia, obniżenie ciśnienia krwi i cholesterolu. Jeżeli chodzi o die- tę wegetariańską, to ma ona pewne mankamenty. Otóż białko roślin- ne nie zawiera wszystkich podstawowych aminokwasów oraz nie po- krywa zapotrzebowania organizmu na witaminy B12, D, wapń i żela- zo. Tych niedostatków nie mają diety owolaktowegetariańska czy też półwegetariańska, a stosując je, można oczekiwać podobnych korzy- ści zdrowotnych jak przy diecie wegetariańskie. Powyższe diety są polecane w kuracji odchudzającej, gdyż spełniają wszystkie wymogi żywieniowe, są bogate w błonnik, zmniejszają poziom cholesterolu we krwi, dostarczają odpowiednie ilości białka, soli mineralnych Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 42 PRZEGLĄD DIET i witamin, a równocześnie ograniczają tłuszcze. Po zgubieniu nadwa- gi można pozostać przy tym typie diety, zwiększając jedynie liczbę kalorii. Dieta oparta na zupie Duża ilość płynów i gotowane warzywa mają oczyścić organizm z toksyn i pomóc mu zrzucić nadmierne kilogramy. Zasady są proste – przez siedem dni należy jeść zupę warzywną, nie miksowaną, a po tym czasie stopniowo włączać do diety pokar- my bogate w białko i owoce. Średnio po tygo- dniu traci się od 3 do 7 kg, zaś dzięki właściwo- ściom odtruwającym poprawia się samopoczu- cie i redukuje skórka pomarańczowa. Ponadto na plus należy doliczyć stosunkowo mały jak na odchudzanie problem ciągłego głodu – zupa syci, zaś jej ilość do spo- życia jest nieograniczona. Jednak i ona niesie ze sobą pewne zagroż- enia, dotyczą one braku białka, co może spowodować znaczną utratę tkanki mięśniowej. Natomiast niewielka ilość spożywanych kalorii grozi znacznym przybraniem na wadze po powrocie do normalnego żywienia. Dieta metaboliczna Zapewnia około 900 kalorii dziennie. Jej założeniem jest jedzenie tylko dwóch posiłków w ciągu dnia, przy rezygnacji ze śniadania, i stosowanie głodówki przez jeden dzień w tygodniu. Jest to dieta ke- togeniczna, bardzo uboga w węglowodany, nie dostarcza wystarcza- jącej ilości wapnia, potasu, ryboflawiny, tiaminy, sodu i żelaza. Moż- na ją stosować jedynie pod nadzorem medycznym. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 43 PRZEGLĄD DIET Dieta Cambridge Opiera się na koncepcji jedzenia specjalnie przygotowanych prepara- tów dietetycznych. Stanowi formułę dietetyczną, zawierającą wyso- kiej jakości białko, węglowodany, witaminy i składniki mineralne oraz bardzo ograniczone ilości tłuszczu. Dieta trwa dwa tygodnie, w którym to czasie zaleca się picie trzy razy dziennie gotowych pre- paratów. Jest to dieta dość drastyczna i w przypadku jej stoso- wania konieczny jest nadzór lekarski. Dieta Montignaca Twórca tej diety wyszedł z założenia, że nie musimy liczyć kalorii czy przestrzegać wielkości porcji, a jedynie zwracać uwagę na zawartość węglowodanów w produktach. Ułożył on tabele produktów, określa- jąc ich tzw. indeks glikemiczny IG. Montignac podzielił węglowoda- ny na dobre (IG poniżej 60) i złe (IG od 60 do 100). Jedzenie węglo- wodanów o małym IG hamuje tycie (a wręcz powoduje chudnięcie), więc menu powinno bazować właśnie na nich. Dieta daje dobre re- zultaty, gdy nie robi się od niej odstępstw. Zawiera odpowiednią ilość składników odżywczych. Dieta droktora Atkinsa Zaleca ona nieograniczone jedzenie białka i tłuszczów, z ostrymi ograniczeniami spożycia węglowodanów. Podczas stosowania ją, spadek wagi faktycznie następuje, jednak jest to skutek odwodnienia organizmu, ustępujący po włączeniu do diety węglowodanów. Nie jest ona zalecana do stosowania ze względu na dużą zawartość tłusz- czu i cholesterolu. Może wywoływać efekty uboczne w postaci osłabienia organizmu, arytmii serca, kwasicy ketonowej, nudności i wymiotów. Jeden z wa- Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 44 PRZEGLĄD DIET riantów tej diety zaleca wysokie dawki witamin i soli mineralnych mające zapobiegać zaburzeniom w metabolizmie węglowodanów. Nie istnieją jednak żadne naukowe potwierdzenia takiego wpływu. Zachodzi natomiast możliwość niekorzystnych efektów ubocznych, wynikających z przedawkowania witamin i soli mineralnych. Dieta Kwaśniewskiego Podstawowa teza diety: na gram zjedzonego białka ma przypadać ok. 3 g tłuszczu i tylko 0,5 g węglowodanów. Dieta ta zakłada, że można jeść bez ograniczeń: podroby, masło, wieprzowinę, smalec, żółte sery i tłuste sosy. Natomiast nie wolno jeść: cukru, słodyczy, miodu i owoców oraz przetworów z nich sporządzanych. Chodzi o to, by z jadłospisu wyeliminować węglowodany. Z przeprowadzonych ba- dań wynika, że dieta ta podnosi poziomu cholesterolu, co konse- kwencji grozi rozwojem miażdżycy. Mało w niej błonnika, więc mogą pojawić się problemy z jelitami, a ze względu nie niedobory wapnia – osteoporoza. Spalanie ogromnej ilości tłuszczu zwierzęcego powodu- je powstanie związków ketonowych, które hamują głód, lecz zakwa- szają i odwadniają organizm. A nadmiar ich niekorzystnie wpływa na pracę układu nerwowego. Dieta kopenhaska, czyli dieta 13-dniowa Dieta kopenhaska jest dietą bardzo restrykcyjną, nazywa się ją często dietą wyniszczającą i nieracjonalną. Podobno ściśle przestrzegając diety kopenhaskiej, poprawia się przemianę materii i traci na wadze od 7 do 20 kilogramów w niespełna dwa tygodnie. Opis diety jest bardzo schematyczny, składa się z kilku produktów wchodzących w skład śniadania, lunchu i obiadu, które powtarzają się co kilka dni. Według dietetyków jest ona daleka od diety optymalnej, nie dostar- cza odpowiedniej ilości niezbędnych dla zdrowia pierwiastków, Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 45 PRZEGLĄD DIET a proporcje między białkami, węglowodanami i tłuszczami są poważ- nie zachwiane. Zapewnienia, że po zakończeniu diety 13-dniowej można powrócić do starych nawyków żywieniowych bez obawy przed efektem „jo-jo”, niestety nie są prawdą, ponieważ jest to kwestia in- dywidualna i niemożliwa do przewidzenia. Dieta przeciw złogom tłuszczu Według założeń tej diety należy zjadać duże porcje świeżych warzyw, pić dużo soków owocowych i płynów (6 do 8 szklanek dziennie). Ogranicza ona mięso i ryby do formy chudych, gotowanych dań. Omawiana dieta jest zasadniczo typem zdrowej diety, gdyż proponu- je pożywienie odpowiednio zbilansowane pod względem energetyki i podstawowych składników pokarmowych. Dieta Rozsądnych Kobiet Dieta zapewnia około 1200 kalorii dziennie. Jest zrównoważona pod względem składników pokarmowych, ma z góry ustalone menu. Do- puszczalne są modyfikacje tego menu, ale w ograniczonym zakresie. Można stwierdzić, że dieta ta jest zgodna z podstawowymi założenia- mi zdrowej diety i spełnia wszystkie jej wymogi. Dieta antystresowa Dieta ta jest dietą spełniającą zasadnicze wymogi pod względem zbi- lansowania potrzeb żywieniowych człowieka. Dostarcza ona dziennie około 1300 kalorii. Jedna z modyfikacji tej diety zaleca jej stosowa- nie przez 3 dni w tygodniu, natomiast przez pozostałe dni należy za- chowywać normy dietetyczne umożliwiające spadek wagi. Dietą antystresową można wzmocnić odporność na stres, poprawić samopoczucie i odprężenie psychiczne. Jest ona bogata w witaminy Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 46 PRZEGLĄD DIET pełniące rolę przeciwutleniaczy (witaminy A, C, E) oraz nienasycone kwasy tłuszczowe, mające kluczowy wpływ na prawidłowe działanie układu nerwowego. Dieta antystresowa poleca łączenie wysokiego spożycia białka ze znaczną ilością wapnia. Kombinacja wapń + biał- ko również działa antystresowo. Dieta Herbalife Nie jest to jednolita dieta, lecz zespół formuł dietetycznych, pod ką- tem których nastawiona jest produkcja kompanii Herbalife. W kwe- stii wpływu preparatów ziołowych Herbalife na odchudzanie trudno jest zająć jednoznaczne stanowisko. Tak samo trudno jest określić, czy używanie ziół to dieta, czy już ingerencja farmakologiczna. W ostatnich latach w Polsce pojawiły się różne produkty pochodze- nia ziołowego podobne do oferowanych przez Herbalife. Nie zanie- dbując podstawowej diety, należy ufać, że produkty te, jeśli nam nie pomogą, to przynajmniej nie zaszkodzą. Możliwe jest, że preparaty ziołowe pomagają w odchudzaniu poprzez przyspieszenie przemiany materii. Ma to swoje uzasadnienie teoretyczne, choć nie jest do tej pory należycie udokumentowane w praktyce. Dlatego też zioła po- winny być elementem wspomagającym dietę. Dieta Plan-F Dieta ta jest uboga w tłuszcz, zawiera bardzo duże ilości węglowoda- nów oraz niewiele białka. Problem niedoboru białka nie pojawia się tu ze względu na możliwość jedzenia wystarczających porcji chudego mięsa oraz picie mleka. Wskazane jest spożywanie dużej ilości wa- rzyw, co dostarcza organizmowi dużej ilości błonnika, który wypełnia żołądek i łagodzi uczucie głodu. Dieta ta zapewnia minimalne pokry- cie zapotrzebowania organizmu na podstawowe składniki pokarmo- we, witaminy i sole mineralne. Oceny tej diety są przychylne, przy czym podkreśla się możliwość długotrwałego jej stosowania. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 47 PRZEGLĄD DIET Dieta człowieka pijącego Dieta ogranicza węglowodany do około 60 gramów dziennie. Zaleca także dietetyczne posiłki mięsne lub rybne z winem, a na deser bran- dy. Rzeczywiście, stosując te dietę, można schudnąć i nie odczuwać głodu czy innych stresów związanych z dietą. Jednak podczas dłuż- szego jej stosowania można wpaść w nałóg, a ponadto nabawić się dolegliwości występujących przy dietach wysokobiałkowych i ograni- czonym dostarczaniu organizmowi węglowodanów. Dieta „Kalorie się nie liczą” Jej wartość kaloryczna wynosi ponad 2800 kcal dziennie. Jest uboga w węglowodany, zasobna w białko i obfita w tłuszcz. Podstawa tej diety jest teoria, że jeżeli człowiek zje „właściwą” ilość nieutwardzo- nego tłuszczu roślinnego, to nastąpi szybsze spalanie własnego tłusz- czu. Dieta zaleca spożywanie znacznych ilości mięsa i produktów mięsnych, z jednoczesnym unikaniem przetworów mącznych i owo- ców. Zaleca wypijanie dziennie minimum 1/3 szklanki oleju roślin- nego. Dieta jest silnie diuretyczna. Jest uboga w węglowodany, wapń i ryboflawinę oraz witaminę C. Liczne badania wykazały, że teoria le- żąca u podstaw diety jest nie tylko niesłuszna, ale wręcz absurdalna i jej stosowanie może być szkodliwe dla zdrowia. Dieta ostatniej szansy Jest to dieta niskokaloryczna, dostarczanych jest około 500 kalorii dziennie. Jest uboga w węglowodany i białko. Podczas stosowania jej należy przyjmować dodatkowe porcje białka, dwa razy dziennie, w postaci koncentratu białkowego, zwanego Prolinem. Sugeruje się przyjmowanie witamin i soli mineralnych łącznie z uzu- pełniającymi płynami. Po fazie ostrej diety stopniowo wprowadzane Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 48 PRZEGLĄD DIET są określone pokarmy. Bez ścisłego nadzoru medycznego dieta ta może być szkodliwa dla zdrowia, głównie z powodu zagrożenia keto- zą i odwodnieniem. Dieta pod kolor oczu Jedna z diet magiczno-alternatywnych. Bez naukowego sensu dopa- sowuje produkty żywnościowe do koloru oczu. Według niej osoby o oczach ciemnoniebieskich mają jeść: melony, jeżyny, brzoskwinie, brukselkę, kalarepę. Mała dawka słodyczy doda im siły i energii. Za- lecane produkty bogate w węglowodany: ryż, makaron, ziemniaki. Natomiast osoby o oczach zielonych maja jeść potrawy ostre, roz- grzewające przyprawy, dużo ciepłych, a w zimie także tłustych posił- ków. Systemy diet: Dynatrim, Diet Quick, Ensure, Slim Fast Są one oparte na zdrowych zasadach dietetycznych. Wszystkie wy- mienione powyżej systemy oferują gotowe preparaty, mające zastą- pić dwa posiłki dziennie, oraz instrukcje dotyczące pozostałych posił- ków. Zaleca się, aby na śniadanie i kolację wypijać po szklance takie- go napoju sporządzonego z preparatu w proszku. Należy także zjadać dietetyczny obiad i owoce między posiłkami. Płynne posiłki zapew- niają pokrycie większości dziennego zapotrzebowania na witaminy i sole mineralne oraz inne podstawowe składniki pokarmowe. Jest to mieszanka zawierająca sproszkowane odtłuszczone mleko, otręby, błonnik, sole mineralne, witaminy. Dieta jest zbilansowana pod względem wszystkich niezbędnych składników pokarmowych. Jeżeli tego typu dietę uzupełnimy ćwiczeniami fizycznymi, to rezultaty są rewelacyjne. Na zakończenie przeglądu i oceny skuteczności diet należy stwier- dzić, że zarówno w Polsce, jak i innych krajach, cześć diet nie jest Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 49 PRZEGLĄD DIET oparta na żadnych podstawach naukowych, ani poparta badaniami klinicznymi, więc nosi znamiona zwykłej szarlatanerii, kryjącej się za chwytliwymi hasłami i pseudonaukowymi wywodami. Każda właści- wa dieta stosowana w leczeniu nadwagi i otyłości powinna być zbilansowana i dostarczać organizmowi wszystkich niezbędnych składników zapewniających prawidłowe wewnątrzustrojowe funkcje organizmu. Diety niekompletne powodują niedobory, co prowadzi do dysfunkcji całego ludzkiego organizmu. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 50 ZAKOŃCZENIE ZAKOŃCZENIE Problem z utrzymaniem odpowiedniej wagi ciała mają kobiety, męż- czyźni, ludzie młodzi i starzy. Co dnia ranem miliony ludzi staje przed lustrem i postanawia zmienić swoje życie, redukując wagę. Może i Ty do nich należysz. Niestety próby te zwykle kończą się nie- powodzeniem. Dlatego, iż walka z nadwagą nigdy nie jest łatwa, a dodatkowo utrud- niają ją błędne informacje na temat tego, co sprzyja, a co utrudnia odchudzanie. Mam nadzieję, że moja książka choć w pewnym stopniu pomogła Wam pozbyć się błędnych przekonań dotyczących odchudzania, a w zamian dostarczyła faktycznej wiedzy na ten temat. Moda na szczupłą sylwetkę powoduje, że chętniej sięgamy po coraz dziwniejsze diety, które nie są poparte badaniami. Bezkrytycznie wierzymy, że istnieją cudowne metody, które umożliwią nam pozby- cie się zbędnych kilogramów w krótkim czasie. Niestety nie zastana- wiamy się ani nad zasadnością ich stosowania, ani nad często absur- dalnymi teoriami głoszonymi przez ich autorów... A to wszystko dla- tego, że chcemy za wszelką cenę szybko i skutecznie schudnąć. Jak już pisałam diety-cud nie istnieją! Najczęściej kończą się efektem jo-jo, zniechęceniem i frustracją. Wszyscy lekarze i dietetycy zgodnie twierdzą, że odchudzanie pomi- mo wszystko może być zdrowe i skuteczne. Ale pod warunkiem, że całkowicie zmienimy swój dotychczasowy sposób odżywiania i dosto- Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 51 ZAKOŃCZENIE sujemy go do potrzeb, które rzeczywiście powinny zaspakajać nasz organizm. Nie oznacza to bynajmniej, że zdrowe odżywianie wystar- czy stosować przez kilka tygodni. Oznacza to, iż zdrowo należy odży- wiać się przez całe życie. Zdaniem lekarzy kilkudniowe głodówki lub drastyczne ograniczenia w spożywanych kaloriach nie wyrządzą nikomu krzywdy, pod warun- kiem, że nie ma ku temu przeciwwskazań zdrowotnych. Okażą się jednak bezprzedmiotowe, jeśli po zastosowaniu kilkudniowej gło- dówki i zrzuceniu paru kilogramów nie zmieni się dotychczasowego trybu życia i sposobu odżywiania. Jeszcze raz podkreślę, że jeśli chcemy rozpocząć odchudzanie, warto przyjąć do wiadomości, że nie istnieje żadna dieta-cud dająca odpo- wiednie efekty na dłuższy czas. Tak więc dla pozbycia się zbędnych kilogramów najważniejsze jest racjonalne żywienie, zwiększenie ak- tywności ruchowej i pozytywne nastawienie. Należy stopniowo zmniejszać masę ciała do osiągnięcia prawidłowej wagi. Za prawidło- we odchudzanie uznaje się ubytek 10% początkowej masy ciała. Nie- wskazane jest szybkie pozbywanie się nadmiaru kilogramów ze względu na ryzyko ubytku beztłuszczowej masy ciała i spowolnieniu spoczynkowej przemiany materii. Udowodniono, że osoby, które szybko zrzucają masę, szybciej ponownie tyją. Pamiętaj, aby dieta re- dukująca masę ciała odpowiadała zapotrzebowaniu na białko, wielo- nienasycone niezbędne kwasy tłuszczowe, związki mineralne i wita- miny. Dobry skutek Twojego wysiłku zależy teraz tylko od Ciebie. Skoro już wiesz, jakie są fakty i mity dotyczące odchudzania, jakie diety są do- bre, a które złe, możesz na prawdę, jeżeli tylko chcesz, pozbyć się zbędnych kilogramów. Odpowiednio zbilansowana i racjonalna dieta jest skuteczna, jeżeli po jej zakończeniu zmienisz swoje nawyki ży- wieniowe. Wówczas nie wrócisz już do starej wagi. Inaczej znowu bę- Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 52 ZAKOŃCZENIE dziesz się odchudzać i stosować kolejne nieskuteczne diety. Oczywi- ście sama dieta nie przyczyni się do utraty zbędnych kilogramów. Równie ważne jest systematyczne uprawianie sportu. Myślę, że połączenie tych dwóch komponentów pozwoli każdemu uzyskać upragnioną wagę bez szkody dla organizmu. A więc do dzieła, gdyż Twoje zdrowie, waga i samopoczucie jest tylko w Twoich rękach. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 53 BIBLIOGRAFIA BIBLIOGRAFIA Literatura 1. Abdula M. i in., Nutrient Intake and Health Status of Wegans, Am Am J. Clin, Nutr. 34, 2464, 1981. 2. Arnot R., Jedz i chudnij, Rewolucyjny program kontroli wagi, Wiedza i Książka, Warszawa 2000, 2001. 3. Atkins R., Atkins Diet Revolution, David McKay Publishers, New York 1972. 4. Bilski J., Gruzal-Bilska A., Poradnik dla walczących z nadwagą, Iskry, Warszawa 1996. 5. Błaszczyszyn M., Dieta życia, Interspar, Warszawa 1994. 6. Burn M. L., Sweetnam P. M., Vegetarianism, Dietary Fiber and Mortality, Am J. Clin Nutr, 36, 873, 1982. 7. Eyton A., The F-Plan Diet, Bantam Books, 1982. 8. Howard A. N., Grant A. M., Mills J. H., Treatment of Obesity With Very Low Calorie Liquid Formula Diet, Int. J. Obes, 1978. 9. Kremer W. L., The Doctors Metabolic Diet, Crown Publishers, New York 1979. 10.Larkin T., Herbs Are Often More Toxic than Magical, FDA Con- sumer 1983. 11. Materiały dydaktyczne do edukacji zdrowotnej w zakresie za- burzeń ożywianiu, Ośrodek Promocji Zdrowia i Sprawności Dziecka, Wydział Spraw Społecznych, Referat Profilaktyki i Promocji Zdrowia, Gdańska 2007. 12.Obesity and Fad Diets, [w:] Blouz E. R., Stern J. S., Controver- sies in Nutrition, Wictwo Ellenborger L., Churchill Livingstone 1981. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 54 BIBLIOGRAFIA 13.Plewa M., Markiewicz A., Aktywność fizyczna w profilaktyce i le- czeniu otyłości, [w:] Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, „Endokrynologia” 2006, tom 2, nr 1. 14.Pritikin N., McGrady P., The Pritikin Program Diet and Exercise, Gosset and Dunlap, New York 1979. 15.Ronsard N., Cellulite, Bantam Books, New York 1975. 16.Solomon N., Anti-stress Diet, Harpers Bazaar 1976. 17.Stern J. S., Diet and Exercise, Wydawnictwo M.R.C. Greenwood, USA 1983. 18.Taller H., Calories Donit Count, Simon and Schuster, New York 1961. 19.Wadowska A., Dieta oczyszczająca, „Solarium & Fitness” 2007, nr 4. 20.Wise Womans Diet, Redbook, June 1979. 21.Yetiv J. Z., Popular Nutritional Practices, Popular Medicine Press 1986. 22.Zahorska-Markiewicz B., Nauka i Praktyka w Leczeniu Otyłości, ARCHIplus, Kraków 2005. Zasoby internetowe 23.Audycka T., Prawdy i mity o odchudzaniu, http://babyonline- .pl/rodzice_mama_tez_czlowiek_artykul,4424.htmlz 15.02.2008. 24.Fakty i mity o odchudzaniu, http://kobieta.interia.pl/uroda/die- ty/ z 17.02.2008. 25.Fakty i mity o odżywianiu, http://dieta.a51.pl/ z 11.02.2008. 26.http://fitness.magicsport.pl/ z 19.02.2008. 27.http://www.dietacambridge.pl/ z 19.02.2008. 28.http://www.diety.endi.pl/ z 15.02.2008. 29.http://www.edieta.pl/ z 14.02.2008. 30.http://www.fit.pl/ z 17.02.2008. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Barbara Gawryluk
ODCHUDZANIE – FAKTY I MITY – Barbara Gawryluk ● str. 55 BIBLIOGRAFIA 31.http://www.we-dwoje.pl/ z 18.02.2008. 32.http://www.zdrowieodchudzanie.pl/ z 17.02.2008. 33.Kozłowska-Wojciechowska M., Strzeż się tych diet, Gazeta.pl Zdrowie, http://serwisy.gazeta.pl/zdrowie/1,56682,2144922.html z 19.02.2008. 34.MałeckaM.,Niechcę,aletyję,http://babyonline.pl/rodzice_mama _tez _zlowiek_artykul ,917,1.html z 17.02.2008 35.Prasałek B., Matyska-Piekarska E., Znane diety pod lupą, Eu- ropejskie Centrum Leczenia Otyłości Dzieci i Dorosłych, Gazeta.pl,Zdrowiehttp://serwisy.gazeta.pl/ zdrowie/1,56682,4142934.html, z 19.02.2008. 36.Wasiak M., Odchudzanie – fakty i mity, http://www.uroda.se- nior.pl/168,0,Odchudzanie-fakty-

*********************************************************************